Η σπουδαιότητα της βιταμίνης Κ για τον οργανισμό!

Η βιταμίνη Κ είναι μία βιταμίνη που παίζει ουσιαστικό ρόλο σε πολλές πτυχές της
ανθρώπινης υγείας. Πιο συγκεκριμένα, στην πήξη του αίματος, στην υγεία της καρδιάς και
στην υγεία των οστών και σε πολλές ακόμη λειτουργίες.

Τι είναι η βιταμίνη Κ;
Η βιταμίνη Κ ανακαλύφθηκε το 1929 ως απαραίτητη θρεπτική ουσία για την πήξη του
αίματος. Η αρχική ανακάλυψη αναφέρθηκε σε ένα γερμανικό επιστημονικό περιοδικό,
όπου ονομαζόταν «Koagulationsvitamin». Από εκεί προέρχεται και το γράμμα Κ στη
βιταμίνη Κ.
Ανακαλύφθηκε επίσης από τον οδοντίατρο Weston Price, ο οποίος ταξίδεψε σε όλο τον
κόσμο στις αρχές του 20ου αιώνα, μελετώντας τη σχέση μεταξύ διατροφής και ασθένειας
σε διαφορετικούς πληθυσμούς. Διαπίστωσε ότι οι μη βιομηχανικές δίαιτες ήταν πλούσιες
σε ένα μη αναγνωρισμένο θρεπτικό συστατικό, το οποίο φαινόταν να παρέχει προστασία
από την τερηδόνα και τις χρόνιες ασθένειες. Αναφέρθηκε σε αυτό το μυστηριώδες θρεπτικό
συστατικό ως «activator x», δηλαδή ενεργοποιός Χ. Τώρα θεωρείται πως αυτό το συστατικό
ότι ήταν η βιταμίνη Κ2. Τελικά πριν 15 χρόνια έγινε γνωστό ότι η βιταμίνη αυτή με την
ονομασία «ενεργοποιός Χ» είναι η βιταμίνη Κ2.

Υπάρχουν δύο κύριες μορφές βιταμίνης Κ, που είναι εξίσου σημαντικές για τη λειτουργία
του οργανισμού:
Βιταμίνη Κ1 (φυλλοκινόνη): βρίσκεται σε φυτικές τροφές όπως τα φυλλώδη χόρτα και είναι
υπεύθυνη για την πήξη του αίματος. Πολύ σπάνια παρουσιάζεται έλλειψη της βιταμίνης Κ1
στον οργανισμό, με εξαίρεση οργανισμούς που καταναλώνουν αντιπηκτικά φάρμακα.
Βιταμίνη Κ2 (μενακινόνη): βρίσκεται σε ζωικές τροφές και τρόφιμα που έχουν υποστεί
ζύμωση. Η βιταμίνη Κ2 μπορεί περαιτέρω να χωριστεί σε πολλούς διαφορετικούς
υποτύπους. Οι πιο σημαντικοί είναι τα MK-4 και MK-7. Στη βιταμίνη Κ2 παρουσιάζεται
συχνά έλλειψη λόγω της φτωχής διατροφής με τροφές που την περιέχουν αλλά και λόγω
της κατανάλωσης φαρμάκων που εμποδίζουν την απορρόφηση και τη σύνθεση της
βιταμίνης αυτής.

Πώς λειτουργεί η βιταμίνη Κ2;
Η βιταμίνη Κ2 ενεργοποιεί πρωτεΐνες που παίζουν ρόλο στην πήξη του αίματος, στον
μεταβολισμό του ασβεστίου και στην υγεία της καρδιάς.
Μία από τις πιο σημαντικές λειτουργίες της είναι να ρυθμίζει την εναπόθεση ασβεστίου.
Με άλλα λόγια, προάγει την ασβεστοποίηση των οστών και αποτρέπει την ασβεστοποίηση
των αιμοφόρων αγγείων και των νεφρών. Η βιταμίνη Κ2 μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη καρδιακών παθήσεων.
Η συσσώρευση ασβεστίου στις αρτηρίες γύρω από την καρδιά είναι ένας τεράστιος
παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις. Οτιδήποτε μπορεί να μειώσει αυτή τη
συσσώρευση ασβεστίου, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων. 
Σε μια μελέτη που διήρκεσε περίπου 10 χρόνια, τα άτομα με την υψηλότερη πρόσληψη
βιταμίνης Κ2 είχαν 52% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ασβεστοποίηση των
αρτηριών και είχαν 57% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιακή νόσο.
Μια άλλη μελέτη σε 16.057 γυναίκες διαπίστωσε ότι οι συμμετέχουσες με την υψηλότερη
πρόσληψη βιταμίνης Κ2 είχαν πολύ χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακής νόσου - για κάθε 10
mcg K2 που κατανάλωναν την ημέρα, ο κίνδυνος καρδιακής νόσου μειώθηκε κατά 9%.
Η βιταμίνη Κ2 βοηθά επίσης στης διατήρηση της ελαστικότητας των αιμοφόρων αγγείων.
Προστατεύει την ελαστίνη που είναι μία πρωτεΐνη υπεύθυνη για την ελαστικότητα των
αρτηριακών τοιχωμάτων, της οποίας η παραγωγή μπλοκάρεται από την εναπόθεση
ασβεστίου στα αρτηριακά τοιχώματα.

Βιταμίνη Κ2 και οστά

Η βιταμίνη Κ2 μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας των οστών και στη μείωση του
κινδύνου οστεοπόρωσης.
Η οστεοπόρωση είναι ένα κοινό πρόβλημα στις δυτικές χώρες. Παρατηρείται ιδιαίτερα σε
γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας και αυξάνει έντονα τον κίνδυνο καταγμάτων.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η βιταμίνη Κ2 παίζει κεντρικό ρόλο στον μεταβολισμό του
ασβεστίου, του κύριου ορυκτού που βρίσκεται στα οστά και τα δόντια.
Έχει την ικανότητα να ενεργοποιεί τις δεσμευτικές δράσεις ασβεστίου δύο πρωτεϊνών.
Πρώτον της οστεοκαλσίνης, που βοηθά στην οικοδόμηση και διατήρηση των οστών και των
δοντιών. Δεύτερον ενεργοποιεί την πρωτεΐνη MGP (Matrix Gla protein), της οποίας ο ρόλος
είναι να «καθαρίζει» το ασβέστιο από τους μαλακούς ιστούς και τις αρτηρίες του σώματος,
του οποίου η εναπόθεση μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ασβεστοποιήσεις.

Τέλος να σημειωθεί ότι αυτές οι δύο πρωτεΐνες, δηλαδή η οστεοκαλσίνη και η MGP
λειτουργούν μόνο όταν υπάρχει επάρκεια της βιταμίνης Κ2 στον οργανισμό μας.
Μια μελέτη 3 ετών σε 244 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες διαπίστωσε ότι όσες έπαιρναν
συμπληρώματα βιταμίνης Κ2 είχαν πολύ πιο αργές μειώσεις στην οστική πυκνότητα που
σχετίζεται με την ηλικία. Μακροχρόνιες μελέτες σε Γιαπωνέζες έχουν παρατηρήσει
παρόμοια οφέλη. Σύμφωνα με αυτά τα ευρήματα, τα συμπληρώματα βιταμίνης Κ
συνιστώνται επίσημα για την πρόληψη και τη θεραπεία της οστεοπόρωσης στην Ιαπωνία.
Άλλα σημαντικά δεδομένα για τη βιταμίνη Κ2, σύμφωνα με έρευνες, είναι ότι έχει ισχυρές
αντικαρκινικές ιδιότητες, κάτι που την καθιστά σημαντικό σύμμαχο για την πρόληψη και τη
θεραπεία του καρκίνου. Μία άλλη σπουδαία ανακάλυψη είναι ότι η βιταμίνη Κ2
συναντάται σε μεγάλα ποσοστά στον εγκέφαλο, γεγονός που υποδηλώνει πόσο σημαντικό
ρόλο παίζει στη λειτουργία του. Έρευνες σε ασθενείς που παρουσίασαν νόσο Alzheimer σε
αρχικό στάδιο, παρατήρησαν έλλειψη της βιταμίνης Κ.

Πώς να πάρετε τη βιταμίνη Κ2 που χρειάζεστε;
Αρκετά ευρέως διαθέσιμα τρόφιμα είναι πλούσιες πηγές βιταμίνης Κ1, αλλά η βιταμίνη Κ2
είναι λιγότερο συχνή, γι’ αυτό και πολύ συχνά παρατηρείται έλλειψη.
Βέβαια τα βακτήρια στο παχύ έντερο παράγουν μικρή ποσότητα από βιταμίνη Κ2, εάν και
εφόσον υπάρχει υγιής χλωρίδα σε αυτό.
Νέα αποδεικτικά στοιχεία που έρχονται στην επιφάνεια καταγράφουν ότι και τα
αντιβιοτικά ευρέος φάσματος συμβάλλουν στην ανεπάρκεια Κ2.
Σε περίπτωση που πάρετε συμπληρώματα βιταμίνης Κ2, καλό είναι να συνδυαστούν με τη
βιταμίνη D και μαγνήσιο. Αυτές βιταμίνες συνεργάζονται, με αποτέλεσμα να υπάρχει
καλύτερη απορρόφηση και διαχείριση του ασβεστίου και αποτελεσματικότητα για τον
οργανισμό μας, αλλά και η αποφυγή ασβεστοποιήσεων. Τέλος, να σημειωθεί ότι όλα τα
ένζυμα που μεταβολίζει η βιταμίνη D απαιτούν την ύπαρξη μαγνησίου για να επιτευχθεί το
βέλτιστο αποτέλεσμα. Πρέπει λοιπόν να υπάρχει επαρκής ποσότητα μαγνησίου στον
οργανισμό μας, γιατί η βιταμίνη D, η βιταμίνη Κ2 και το μαγνήσιο εξαρτώνται άμεσα η μία
από την άλλη.

Η βιταμίνη Κ2 βρίσκεται κυρίως σε ορισμένα ζωικά τρόφιμα και τρόφιμα που έχουν υποστεί
ζύμωση, τα οποία οι περισσότεροι άνθρωποι δεν τρώνε πολύ.
Οι πλούσιες ζωικές πηγές περιλαμβάνουν γαλακτοκομικά προϊόντα υψηλής
περιεκτικότητας σε λιπαρά από αγελάδες που τρέφονται με χόρτο και κρόκους αυγών,
καθώς και κρέατα και άλλα όργανα. Ιδιαίτερα το βούτυρο και το συκώτι ζώων ελευθέρας
βοσκής, γιατί η χρήση φαρμάκων και αντιβιοτικών που χρησιμοποιούν στη μαζική
κτηνοτροφία, καταστρέφει τη χρήσιμη αυτή βιταμίνη.
Η βιταμίνη Κ είναι λιποδιαλυτή, πράγμα που σημαίνει ότι τα χαμηλά λιπαρά και τα άπαχα
ζωικά προϊόντα δεν περιέχουν μεγάλη ποσότητα από αυτήν.

Τα ζωικά τρόφιμα περιέχουν τον υποτύπο MK-4, ενώ τα τρόφιμα που έχουν υποστεί
ζύμωση όπως το ξινολάχανο και το miso περιέχουν περισσότερους από τους μεγαλύτερους
υποτύπους, MK-5 έως MK-14.
Εναλλακτική λύση είναι η λήψη συμπληρωμάτων με Κ2. Υπάρχουν δύο τύποι
συμπληρωμάτων Κ2. Η ΜΚ-4 και η ΜΚ-7. Η ΜΚ-4 είναι συνθετικό προϊόν, ενώ η ΜΚ-7 είναι
φυσικό προϊόν.

Τέλος να επισημάνουμε για ακόμα μία φορά ότι πολλά φάρμακα
ευθύνονται για την έλλειψη της βιταμίνης Κ2 από τον οργανισμό μας. Τα αντιβιοτικά, τα
αντιπηκτικά (βαρφαρίνη) φάρμακα, οι στατίνες εμποδίζουν τη σύνθεση της βιταμίνης Κ2
ενώ όσοι κάνουν χρήση αυτών των φαρμάκων καλό θα ήταν να μην παίρνουν
συμπληρώματα βιταμίνης Κ2 χωρίς την επίβλεψη γιατρού.

Από την επιστημονική ομάδα του Υγεία Ευεξία

Πηγές- Βιβλιογραφία

-Vitamin K2: Everything You Need to Know, https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-
k2
- Three-year low-dose menaquinone-7 supplementation helps decrease bone loss in healthy
postmenopausal women, M H J Knapen, N E Drummen, E Smit, C Vermeer, E Theuwissen,
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23525894/

- Vitamin K2 for Circulation, Heart Health & More, Dr. Stephen Sinatra,
https://www.healthydirections.com/articles/heart-health/vitamin-k-heart-...

- Vitamin K2 supplementation improves hip bone geometry and bone strength indices in
postmenopausal women, M H J Knapen, L J Schurgers, C Vermeer,
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17287908/

- The health benefits of vitamin K, James J DiNicolantonio, Jaikrit Bhutani and James H
O'Keefe, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4600246/
- The role of vitamin K in soft-tissue calcification, Elke Theuwissen, Egbert Smit, Cees
Vermeer, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22516724/

- Vitamins K1 and K2: The Emerging Group of Vitamins Required for Human Health
Gerry Kurt Schwalfenberg, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5494092/

- Calcium Intake From Diet and Supplements and the Risk of Coronary Artery Calcification
and its Progression Among Older Adults: 10‐Year Follow‐up of the Multi‐Ethnic Study of
Atherosclerosis (MESA), John J.B. Anderson, Bridget Kruszka, Joseph A.C. Delaney, Ka He,
Gregory L. Burke, Alvaro Alonso, Diane E. Bild, Matthew Budoff and Erin D. Michos

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/jaha.116.003815

- Dietary intake of menaquinone is associated with a reduced risk of coronary heart disease:
the Rotterdam Study, Johanna M Geleijnse 1, Cees Vermeer, Diederick E Grobbee, Leon J
Schurgers, Marjo H J Knapen, Irene M van der Meer, Albert Hofman, Jacqueline C M
Witteman, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15514282/

- Role of Vitamin K in Intestinal Health,
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2021.791565/full

- Vitamin K: food composition and dietary intakes, Sarah L. Booth,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3321250/