Φυσικές μέθοδοι αντιμετώπισης της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, του Μάριου Δημόπουλου

Φυσικές μέθοδοι αντιμετώπισης της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, του Μάριου Δημόπουλου

Φυσικές μέθοδοι αντιμετώπισης της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, του Μάριου Δημόπουλου

Φυσικές μέθοδοι αντιμετώπισης της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη

Τι είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη
Η καλοήθης (μη καρκινική) διόγκωση του αδένα του προστάτη είναι γνωστή ιατρικά ως
καλοήθης υπερπλασία του προστάτη. Επειδή ένας διογκωμένος προστάτης μπορεί να επηρεάσει
τη ροή των ούρων, η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη χαρακτηρίζεται από συμπτώματα
φράξιμου της ουροδόχου κύστης, όπως αυξημένη συχνότητα ούρησης, νυχτερινή αγρυπνία για
να αδειάσει η ουροδόχος κύστη και μειωμένη ένταση και ταχύτητα ροής της ούρησης.
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι μια εξαιρετικά συχνή πάθηση. Υπολογίζεται ότι
προσβάλλει πάνω από το 50% των ανδρών κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Η συχνότητα
αυξάνεται με το πέρασμα της ηλικίας, από περίπου 5 με 10% στην ηλικία των 30 σε πάνω από
το 90% των ανδρών ηλικίας άνω των 85 χρόνων.
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα ορμονικών
αλλαγών που σχετίζονται με τη γήρανση. Είναι εξαρτώμενη από τις δράσεις των ανδρικών
ορμονών (ανδρογόνων) μέσα στον αδένα του προστάτη. Αυτές οι αλλαγές μέσα στον προστάτη
αντανακλούν τις πολύ σημαντικές αλλαγές στα επίπεδα των ανδρικών ορμονών (ανδρογόνα),
των γυναικείων ορμονών (οιστρογόνα) και των ορμονών της υπόφυσης στους ηλικιωμένους
άνδρες. Τα επίπεδα της κύριας ανδρικής σεξουαλικής ορμόνης, της τεστοστερόνης, μειώνονται
με το πέρασμα της ηλικίας, αλλά τα επίπεδα των οιστρογόνων, της προλακτίνης και των
ορμονών LH και FSH αυξάνονται. Η τελική επίδραση αυτών των αλλαγών είναι ότι υπάρχει
αυξημένη συγκέντρωση τεστοστερόνης μέσα στον αδένα του προστάτη και αυξημένη
μετατροπή αυτής της τεστοστερόνης σε μια ακόμα πιο ισχυρή μορφή γνωστή ως
διυδροτεστοστερόνη (DHT). Η αύξηση της τεστοστερόνης και της διυδροτεστοστερόνης
οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μειωμένο ποσοστό αποβολής σε συνδυασμό με μια αύξηση στη
δράση του ενζύμου 5-άλφα-ρεδουκτάση, η οποία μετατρέπει την τεστοστερόνη σε
διυδροτεστοστερόνη. Τα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων θεωρούνται ότι είναι σημαντικοί
παράγοντες που εμποδίζουν την εξάλειψη της διυδροτεστοστερόνης από τον αδένα του
προστάτη σε περιπτώσεις καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη.
Αν μείνει αθεράπευτη, η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη θα μπλοκάρει τελικά τη διέξοδο
της ουροδόχου κύστης, συντελώντας σε κατακράτηση ούρων και τελικά σε νεφρική βλάβη.
Επειδή η κατάσταση είναι δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή, είναι απαραίτητη η κατάλληλη
θεραπεία.
Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την υγεία του προστάτη σας
Κάθε άνθρωπος χρειάζεται ψευδάργυρο, αλλά αυτό το συστατικό είναι απαραίτητο για την
πρόληψη προβλημάτων του προστάτη, διότι εμποδίζει την πρόσληψη της τεστοστερόνης στον
προστάτη. Η ιατρική βιβλιογραφία είναι γεμάτη με μελέτες που δείχνουν την
αποτελεσματικότητα του ψευδαργύρου στη θεραπεία παθήσεων του προστάτη. Ο αδένας του
προστάτη περιέχει υψηλότερη συγκέντρωση ψευδαργύρου από κάθε άλλο όργανο του σώματος.
Η επαρκής πρόσληψη και απορρόφηση ψευδαργύρου είναι πρωταρχικής σημασίας σε ένα
αποτελεσματικό θεραπευτικό πλάνο της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Σε μελέτες που
διεξήχθησαν τη δεκαετία του 1970, η λήψη συμπληρωμάτων ψευδαργύρου φάνηκε ότι μειώνει
το μέγεθος το προστάτη και ότι ελαττώνει τα συμπτώματα στην πλειοψηφία των ασθενών (1). Η
κλινική αποτελεσματικότητα του ψευδαργύρου οφείλεται πιθανώς στη σημαντική του ανάπτυξη

σε πολλές πλευρές του μεταβολισμού των ορμονών. Η εντερική πρόσληψη του ψευδαργύρου
εξασθενίζει από τα οιστρογόνα, αλλά ενισχύεται από τα ανδρογόνα. Λόγω του ότι τα επίπεδα
οιστρογόνων αυξάνονται στους άνδρες με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, η πρόσληψη του
ψευδαργύρου μπορεί να είναι χαμηλή.
Ο ψευδάργυρος έχει φανεί ότι εμποδίζει τη δράση της 5-άλφα-ρεδουκτάσης, του ενζύμου που
μετατρέπει την τεστοστερόνη σε διυδροτεστοστερόνη (2-3). Ο ψευδάργυρος έχει επίσης φανεί
ότι εμποδίζει την έκκριση προλακτίνης από την υπόφυση (4). Η ορμόνη προλακτίνη έχει φανεί
ότι αυξάνει την πρόσληψη τεστοστερόνης από τον προστάτη, οδηγώντας έτσι σε αυξημένα
επίπεδα διυδροτεστοστερόνης (5). Φάρμακα όπως η bromocriptine που εμποδίζουν την
απελευθέρωση προλακτίνης έχουν φανεί ότι μειώνουν πολλά από τα συμπτώματα της
υπερπλασίας του προστάτη. Αυτά τα φάρμακα όμως έχουν σοβαρές παρενέργειες και έχουν
περιορισμένη αξία. Η μπύρα και το στρες αυξάνουν την έκκριση προλακτίνης και μπορούν ως
εκ τούτου να είναι παράγοντες που επιδεινώνουν την πάθηση (6-7).
Η βήτα-σιτοστερόλη ανακουφίζει από τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του
προστάτη
Η βήτα-σιτοστερόλη ανήκει στην οικογένεια των φυτοστερολών, συστατικών δηλαδή
προερχόμενων από φυτά που έχουν παρόμοια δομή με τη χοληστερίνη. Η σόγια είναι ιδιαίτερα
πλούσια σε βήτα-σιτοστερόλη. Οι φυτοστερόλες έχουν φανεί ότι ανακουφίζουν από την
καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Μια διπλή-τυφλή μελέτη αποτελείτο από 200 άνδρες που
λάμβαναν βήτα-σιτοστερόλη (20 mg) ή placebo τρεις φορές την ημέρα. Η βήτα-σιτοστερόλη
προκάλεσε αύξηση στο μέγιστο ποσοστό ροής των ούρων (ένας καλός δείκτης φραξίματος της
ουροδόχου κύστης) από 9,9 ml/δευτερόλεπτο σε 15,2 ml/δευτερόλεπτο και μείωση της
ποσότητας των ούρων που παρέμεναν στην ουροδόχο κύστη μετά την ούρηση από 65,8 σε 30,4
ml. Δεν παρατηρήθηκαν αλλαγές στην ομάδα εικονικού φαρμάκου (placebo) (8).
Σε μια άλλη μελέτη, στην οποία χρησιμοποιήθηκαν μεγαλύτερες δόσεις βήτα-σιτοστερόλης από
ό, τι στην προαναφερθείσα μελέτη (130 mg ημερησίως), οι άνδρες που λάμβαναν βήτα-
σιτοστερόλη είχαν όχι μόνο βελτιώσεις στα καθιερωμένα συμπτώματα προστάτη/ούρησης, αλλά
επίσης και στην ποιότητα της ζωής (9).
Μια επιθεώρηση τεσσάρων μελετών που περιλάμβανε δεδομένα από 519 άνδρες έδειξε ότι η
βήτα-σιτοστερόλη βελτίωσε τα συμπτώματα ούρησης και τις μετρήσεις ροής (10).
Μια κλινική δομή στην οποία οι άνδρες με συμπτωματική καλοήθη υπερπλασία του προστάτη
κατανάλωναν βήτα-σιτοστερόλη ή placebo για έξι μήνες και στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν
για 12 μήνες, έδωσε την επιλογή στους άνδρες να διακόψουν τη θεραπεία μετά από έξι μήνες ή
να τη συνεχίσουν. Οι άνδρες που επέλεξαν να συνεχίσουν να παίρνουν βήτα-σιτοστερόλη είχαν
σταθερά αποτελέσματα στα καθιερωμένα συμπτώματα ούρησης και στην ποιότητα εκτιμήσεων
της ζωής κατά την 18μηνη περίοδο παρακολούθησης, ενώ οι άνδρες που επέλεξαν να
συνεχίσουν τη θεραπεία είχαν μείωση σε μερικά από τα σκορ του προστάτη/ούρησης (11).
Σε μια κλινική δοκιμή σε 127 άνδρες με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, ο συνδυασμός saw
palmetto, βήτα-σιτοστερόλης, βιταμίνης Ε και εκχυλίσματος γύρης λουλουδιών σίκαλης ήταν
ανώτερος από το εικονικό φάρμακο (placebo) στη βελτίωση της συχνότητας της ούρησης τη
νύχτα και κατά τη διάρκεια της ημέρας και οδήγησε σε σημαντικότερες βελτιώσεις στην
αξιολόγηση συμπτωμάτων προστάτη/ούρησης (12).
Έλαιο κολοκυθόσπορων για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της καλοήθους
υπερπλασίας του προστάτη

Οι κολοκυθόποροι (Curcubita pepo) έχουν χρησιμοποιηθεί στη λαϊκή ιατρική ως θεραπεία για τα
προβλήματα ούρησης που προκαλούνται από έναν διογκωμένο προστάτη. Συστατικά των
σπόρων της κολοκύθας παρεμποδίζουν τη δράση της διυδροτεστοστερόνης, η οποία παρακινεί
την ανάπτυξη των κυττάρων του προστάτη (13). Μελέτες σε ζωικά μοντέλα έχουν βρει ότι το
έλαιο των κολοκυθόσπορων μπλοκάρει την ανάπτυξη του προστάτη που πραγματοποιείται με τη
μεσολάβηση της τεστοστερόνης (14). Οι επιδράσεις του ελαίου των κολοκυθόσπορων ήταν
σημαντικότερες σε ζωικά μοντέλα, όταν το έλαιο συνδυάζεται με φυτοστερόλες (15).
Παρόμοια αποτελέσματα έχουν επίσης βρεθεί σε μελέτες σε ανθρώπους. Για παράδειγμα, μια
μελέτη βρήκε ότι το έλαιο των κολοκυθόσπορων μείωσε τα συμπτώματα της καλοήθους
υπερπλασίας του προστάτη σε Κορεάτες και βελτίωσε επίσης το ποσοστό ροής των ούρων τους.
Αυτή η μελέτη βρήκε επίσης ότι ο συνδυασμός ελαίου κολοκυθόσπορων με saw palmetto (ένα
φυτό που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη) μείωσε
τα επίπεδα του PSA (του ειδικού προστατικού αντιγόνου) (16).
Φυτοθεραπεία για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη
Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε το 1996 στο British Journal of Urology, τα φάρμακα
που βασίζονται στα φυτά συνταγογραφούνται πολύ περισσότερο σε διάφορες χώρες της
Ευρώπης από ότι τα χημικά φάρμακα (17). Ειδικά στη Γερμανία και στην Αυστρία τα βοτανικά
φάρμακα θεωρούνται θεραπεία πρώτης γραμμής για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.
Αποτελούν το πάνω από το 90% όλων των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την
αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασία του προστάτη. Στην Ιταλία τα φυτικά εκχυλίσματα
αποτελούν το 50% όλων των φαρμάκων που συνταγογραφούνται για την καλοήθη υπερπλασία
του προστάτη, ενώ οι άλφα-αναστολείς και οι αναστολείς άλφα-ρεδουκτάσης αποτελούν μόνο
το 5,1% και το 4,8% αντίστοιχα (18).
Υπάρχουν περίπου 30 διαφορετικά βασισμένα σε φυτά φαρμακευτικά σκευάσματα που είναι
διαθέσιμα στην Ευρώπη για τη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. 15
τουλάχιστον από αυτά περιέχουν εκχύλισμα από το φυτό saw palmetto (Serenoa repens). Άλλα
δημοφιλή βοτανικά φάρμακα περιλαμβάνουν Pygeum Africanum και την τσουκνίδα (Urtica
dioca).
1. Saw palmetto (Serenoa repens)
Το λιποδιαλυτό εκχύλισμα του φρούτου του δέντρου Saw palmetto, ιθαγενούς στη Φλόριδα, έχει
φανεί ότι μειώνει σημαντικά τα σημάδια και τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του
προστάτη σε πολυάριθμες κλινικές μελέτες. Ο μηχανισμός δράσης του σχετίζεται με την
παρεμπόδιση της διυδροτεστοστερόνης να δένεται σε υποδοχείς κυττάρων, στην αναχαίτιση της
5-άλφα-ρεδουκτάσης και στην ανάμειξη με οιστρογονικούς υποδοχείς του προστάτη. Το saw
palmetto έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και προάγει την απόπτωση (=θάνατο) των κυττάρων
του προστάτη (19). Είναι πλούσιο σε φυτοστερόλες, συμπεριλαμβανομένης της βήτα-
σιτοστερόλης, και αυτό μπορεί να συμβάλλει στις θεραπευτικές του επιδράσεις (20). Ως
αποτέλεσμα αυτών των επιδράσεων, έχουν προκληθεί άριστα αποτελέσματα σε πολυάριθμες
κλινικές μελέτες. Συνοπτικά αναφέρω ότι περίπου 90% των ανδρών που είχαν ήπια ή μέτρια
καλοήθη υπερπλασία του προστάτη είχαν σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα κατά τη
διάρκεια των πρώτων τεσσάρων με έξι εβδομάδων της θεραπείας. Όλα τα σημαντικά
συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη εξαλείφθηκαν, ιδιαίτερα η νυχτερινή
ούρηση (21-25).

Παρά το ότι το εκχύλισμα του Saw palmetto έχει δείξει εξαιρετικά αποτελέσματα σε
πολυάριθμες κλινικές δοκιμές, τα αποτελέσματα μιας μελέτης του 1994 είναι ίσως τα πιο
αποκαλυπτικά. Σε αυτή τη μελέτη σε 305 άνδρες δόθηκε μια δόση 160 mg εκχυλίσματος Saw
palmetto δύο φορές την ημέρα, τιτλοδοτημένο ώστε να περιέχει 85 με 95% λιπαρών οξέων και
στερολών. Μετά από 45 ημέρες το 83% των συμμετεχόντων εκτίμησαν ότι το φάρμακο ήταν
αποτελεσματικό. Μετά από 90 ημέρες το ποσοστό αυξήθηκε στο 88%. Οι αντικειμενικές
αξιολογήσεις έδειξαν αξιοσημείωτες βελτιώσεις σε όλες τις μετρήσεις. Η ανώτατη ροή ούρων
(ml/s) αυξήθηκε από 9,8 σε 12,2 η μέση ροή ούρων αυξήθηκε από 5,8 σε 7,4, ο όγκος του
προστάτη (mm 3 ) μειώθηκε από 19,0 σε 12,4. Δεν αναφέρθηκε καμιά παρενέργεια (26).
Παρ’ ότι αυτά τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, οι πιο ενδιαφέρουσες ίσως αλλαγές
συνέβησαν στα σκορ ποιότητας ζωής, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΗΜΕΡΑ 0 ΗΜΕΡΑ 90
Πολύ χαρούμενοι 0,6% 5,4%
Χαρούμενοι 2,3% 24,0%
Ικανοποιημένοι 9,7% 36,8%
Ανάλαφροι 22,7% 20,9%
Ανικανοποίητοι 43,8% 9,5%
Δυστυχισμένοι 18,5% 2,4%
Απελπισμένοι 2,3% 1,0%
Αυτές οι βελτιώσεις στα σκορ ποιότητας της ζωής δείχνουν πόσο ισχύ μπορεί να έχει μια
επίδραση που βελτιώνει ενοχλητικά συμπτώματα όπως η νυχτερινή ούρηση στη νοητική
αντίληψη ενός ατόμου. Πολλοί άνδρες που υποφέρουν από έναν διογκωμένο προστάτη
υποφέρουν από στέρηση ύπνου. Η βελτίωση του ύπνου μέσω της μείωσης του αριθμού των
ξυπνημάτων για νυχτερινή ούρηση θεωρείται ότι είναι ο σημαντικός λόγος για τη βελτίωση των
σκορ ποιότητας ζωής με το εκχύλισμα του Saw palmetto.
Ενώ το φάρμακο φιναστερίδη χρειάζεται έναν χρόνο για να προκαλέσει σημαντικά οφέλη, το
εκχύλισμα του Saw palmetto προκαλεί καλύτερα αποτελέσματα σε πολύ λιγότερο χρονικό
διάστημα. Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν κάποια ανακούφιση συμπτωμάτων μέσα στις πρώτες
30 ημέρες της θεραπείας με το εκχύλισμα του Saw palmetto.
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει παρόμοια αποτελέσματα. Μια μελέτη του 2013 έδειξε ότι το
saw palmetto είχε παρόμοια αποτελεσματικότητα με τη φιναστερίδη και την ταμσουλοσίνη, δυο
φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. 320
mg εκχυλίσματος saw palmetto μείωσαν τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του
προστάτη 50% μετά από 8 εβδομάδες θεραπείας (27). Άλλη μελέτη βρήκε ότι ο συνδυασμός saw
palmetto και εκχυλίσματος ρίζας τσουκνίδας ήταν εξίσου αποτελεσματικός όσο το φάρμακο
φιναστερίδη στη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη (28).
2. Pygeum Africanum
To Pygeum είναι ένα αειθαλές δέντρο, ιθαγενές στην Αφρική. Ο φλοιός του έχει ιστορικά
χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ασθενειών του ουροδόχου σωλήνα. Τα κύρια ενεργά συστατικά
του φλοιού είναι οι λιποδιαλυτές στερόλες και τα λιπαρά οξέα. Όλες οι έρευνες για το Pygeum
έχουν παρουσιάσει ένα εκχύλισμα Pygeum τιτλοδοτημένο ώστε να περιέχει 14% τριτερπένια,
συμπεριλαμβανομένης της βήτα-σιτοστερόλης και 0,5% n-docosanol. Αυτό το εκχύλισμα έχει
μελετηθεί εκτενώς και σε μελέτες σε πειραματόζωα και σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους (29).

Πολυάριθμες κλινικές δοκιμές σε περισσότερους από 600 ασθενείς έχουν δείξει ότι το
εκχύλισμα Pygeum είναι αποτελεσματικό στη μείωση των συμπτωμάτων και των κλινικών
ενδείξεων της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, ιδιαίτερα σε αρχικές περιπτώσεις (30-33).
Ωστόσο, σε μια διπλή-τυφλή μελέτη που συνέκρινε εκχύλισμα Pygeum με εκχύλισμα Saw
palmetto, το εκχύλισμα Saw palmetto προκάλεσε μεγαλύτερη μείωση των συμπτωμάτων και
ήταν καλύτερα ανεκτό (34). Επιπλέον, οι επιδράσεις σε αντικειμενικές παραμέτρους, ιδιαίτερα
στο ποσοστό ροής ούρων και στο περιεχόμενο των υπολειπόμενων ούρων, ήταν καλύτερες στις
κλινικές μελέτες που χρησιμοποίησαν Saw palmetto.
Μια πρόσφατη επιθεώρηση μελετών που εξέτασαν τις επιδράσεις του Pygeum στην καλοήθη
υπερπλασία του προστάτη βρήκε ότι το φυτό παρέχει μέτρια ανακούφιση από τα συμπτώματα
ούρησης (35). Η συνηθισμένη δόση που χρησιμοποιήθηκε στις μελέτες ήταν μεταξύ 75-200 mg
την ημέρα (36).
3. Τσουκνίδα (Urtica dioca)
Τα εκχυλίσματα ρίζας τσουκνίδας έχουν φανεί ότι είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία της
καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Έχουν γίνει λιγότερες μελέτες με το εκχύλισμα
τσουκνίδας απ’ ότι με τα άλλα βοτανικά φάρμακα που αναλύθηκαν προηγουμένως. Δύο διπλές-
τυφλές μελέτες έχουν δείξει ότι το εκχύλισμα τσουκνίδας είναι αποτελεσματικότερο από
εικονικό φάρμακο (placebo) (37-38). Μια μελέτη βρήκε ότι ο συνδυασμός saw palmetto και 120
mg εκχυλίσματος τσουκνίδας ήταν εξίσου αποτελεσματικός όσο το φάρμακο φιναστερίδη στη
θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Ο βοτανικός συνδυασμός είχε επίσης
λιγότερες παρενέργειες από ό, τι η φιναστερίδη (39). Άλλη μελέτη έδειξε ότι η τσουκνίδα μόνη
της είχε ευεργετικές επιδράσεις στη συμπτωματική καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (40).
Αυτό το εύρημα υποστηρίζεται από μελέτες σε ζώα που έδειξαν ότι το εκχύλισμα τσουκνίδας
μείωσε το μέγεθος του προστάτη, την εβδομαδιαία παραγωγή ούρων και τα επίπεδα του
προστάτη, εμποδίζοντας ίσως την ανάπτυξη των κυττάρων του προστάτη (41). Θα πρέπει να
διευκρινιστεί ότι άλλη δράση έχει το εκχύλισμα της ρίζας της τσουκνίδας και άλλη δράση το
εκχύλισμα των φύλλων της τσουκνίδας. Το εκχύλισμα των φύλλων της τσουκνίδας βοηθά κατά
της αρθρίτιδας και όχι κατά της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Έτσι, αν θέλετε να
βοηθηθείτε στην καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, θα πρέπει να πάρετε εκχύλισμα της ρίζας
του φυτού.
ΠΗΓΕΣ
1. Bush I.M., et al., Zinc and the Prostate, Annual meeting of the AMA, 1974) (Fahim M., et al.,
Zinc treatment for the reduction of hyperplasia of the prostate, Fed P, 35, 361, 1976
2. Leake A., et al., The effect of zinc on the 5- alpha- reduction of testosterone by the
hyperplastic human prostate gland, J. Steroid Biochem, 20, 651-5, 1984
3. Wallae A. M., Grant J.K., Effect of zinc on androgen metabolism in the human hyperplastic
prostate, Biochem Soc Trans, 3, 540-2, 1975
4. Login I.S., et al., Zinc may have a physiological role in regulating pituitary prolactin secretion,
Neuroendocrinology, 37, 317-20, 1983
5. Farnsworth W.E., et al., Interaction of prolactin and testosterone in the human prostate, Urol
Res 9, 79-88, 1981
6. DeRosa G., et al., Prolactin secretion after beer, Lancet, 2, 934, 1981
7. Corenblum G., Whitaker M., Inhibition of stress- induced hyperprolactinaemia, Br. Med J,
275, 1328, 1977

8. Berges R.R., et al, Randomized, placebo-controlled, double-blind clinical trial of beta –
sitosterol in patients with benign prostatic hyperplasia, Lancet, 345, 1529-32, 1995
9. Klipper K.F., et al., A multicentric, placebo-controlled trial of beta-sitosterol (phytosterol) for
the treatment of benign prostatic hyperplasia. German BPH-Phyto Study group, British Journal
of Urology, 80(3):427-432, 1997
10. Wilt T.J., et al., Beta-sitosterol for the treatment of benign prostatic hyperplasia: a systematic
review, BJU International, 83(9):976-983, 2000
11. Berges R.R., et al., Treatment of symptomatic benign prostatic hyperplasia with beta-
sitosterol: an 18-month follow-up, BJU International, 85(7):842-846, 2000
12. Preuss H.G., et al., Randomized trial of a combination of natural products (cernitin, saw
palmetto, B-sitosterol, vitamin E) on symptoms of benign prostatic hyperplasia (BPH),
International Urology and Nephrology, 33(2):217-225 2001
13. Gossell-Williams M., et al., Inhibition of testosterone-induced hyperplasia of the prostate of
Sprague-dawly rats by pumpkin seed oil, Journal of Medicinal Food, 9(2):284-286, 2006
14. Abdel-Rahman M.E., Effect of pumpkin seed (Curcubita pop L.) diets on benign prostatic
hyperplasia (BPH): chemical and morphometric evaluation in rats, World Journal of Chemistry,
1(1):33-40, 2006
15. Tsai Y.S., et al., Pumpkin seed oil and phytosterol-f can block testosterone/prazosin-induced
prostate growth in rats, Urologia Internationalis, 77:269-274, 2006
16. Hong H., et al., Effects of pumpkin seed oil and saw palmetto oil in Korean men with
symptomatic benign prostatic hyperplasia, Nutrition Research and Practice, 3(4):323-327, 2009
17. Buck A.C., Phytotherapy for the prostate, Br J Urol, 78, 325-36, 1996
18. Lowe F.C., Ku J.C., Phytotherapy in treatment of benign prostatic hyperplasia: A critical
review, Urology, 48, 12-20, 1996) (Bach D., et al., Phytopharmaceutical and synthetic agents in
the treatment of benign prostatic hyperplasia, Phytomedi 3, 309-13, 1996
19. Habib F.K., Serenoa repens: the scientific basis for the treatment of benign prostatic
hyperplasia, European Urology Supplements, 8:887-893, 2009
20. Sorenson W.R., Sullivan D., Determination of campesterol, stigmasterol and beta-sitosterol
in saw palmetto raw materials and dietary supplements by gas chromatography: collaborative
study, Journal of AOAC International, 90(3):670-678, 2007
21. Cirillo – Marucco E., et al., Extract of Serenoa repens (Permixon) in the early treatment of
prostatic hypertrophy, Urologia, 5, 1269-77, 1983
22. Tripodi V., et al., Treatment of prostatic hypertrophy with Serenoa repens extract, Med
Praxis, 4, 41-6, 1983
23. Crimi A., Russo A., Extract of Serenoa repens for the treatment of the functional
disturbances of prostate hypertrophy, Med Praxis, 4, 47-51, 1983
24. Champlault G., et al., A double – blind trial of an extract of the plant Serenoa repens in
benign prostatic hyperplasia, Br J Clin Pharmacol, 18, 407-10, 1984
25. Mattei F. M., et al., Serenoa repens extract in the medical treatment of benign prostatic
hypertrophy, Urologia, 55, 547-521, 1988
26. Braeckman J., The extract of Serenoa repens in the treatment of benign prostatic hyperplasia:
A multicenter open study, Curr Ther Res, 55, 776-85, 1994
27 Suter A., et al., Improving BPH symptoms and sexual dysfunctions with a saw palmetto
preparation? Results from a pilot trial, Phytotherapy Research, 27(2):218-26, 2013

28. Sokeland J., Combined sabal and urtica extract compared with finasteride in men with benign
prostatic hyperplasia: analysis of prostate volume and therapeutic outcome, BJU International,
86:439-442, 2000
29. Andro M.C., Riffaud J.P., Pygeum africanum extract for the treatment of patients with
benign prostatic hyperplasia: A review of 25 years of published experience, Curr Ther Res, 56,
796-817, 1995
30. Pansadoro V., Benincasa A., Prostatic Hypertrophy: Results obtained with Pygeum
africanum extract, Minerva Med, 11, 119-44, 1972
31. Doremienx J. Et al., Prostatic hypertrophy, clinical effects and histological changes produced
by a lipid complex extracted form Pygeum africanum, J Med Strasbourg, 4, 253-7, 1973
32. Colpi G., Farina U., Study of the activity of chloroformic extract of Pygeum africanum bark
in the treatment of urethral obstructive syndrome caused by non-cancerous prostapathy,
Urologia, 43, 441-8, 1976
33. Bassi P., et al., Standardized extract of Pygeum africanum in the treatment of benign
prostatic hypertrophy, Minerva Urol, 39, 45-50, 1987
34. Romics I., Observations with Bazoton in the management of prostatic hyperplasia, int Urol
Nephrol, 19(3), 293-7, 1987
35. Wilt T.J., Ishani A., Pygeum africanum for benign prostatic hyperplasia, The Cochrane
Library, 9, 2011
36. Dedhia R.C., McVary K.T., Phytotherapy for lower urinary tract symptoms secondary to
benign prostatic hyperplasia, Urology, 179:2119-2125, 2008
37. Belaixhe P., Lievoux O., Clinical studies on the palliative treatment of prostatic adenoma
with extract of Urtica root, Phytother Res, 5, 267-9, 1991
38. Romics I., Observations with Bazoton in the management of prostatic hyperplasia, Int Urol
Nephrol, 19(3), 293-7, 1987
39. Sokeland J., Combined sabal and urtica extract compared with finasteride in men with benign
prostatic hyperplasia: analysis of prostate volume and therapeutic outcome, BJU International,
86:439-442, 2000
40 Safarinejad M.R., Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia: a prospective,
randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study, Journal of Herbal
Pharmacotherapy, 5(4):1-11, 2005
41. Nahara A., Dixit V.K., Ameliorative effects of stinging nettle (urtica dioica) on testosterone-
induced prostatic hyperplasia in rats, Andrologia, 44 Suppl 1: 396-409, 2012