Σύνδρομο Raynaud. Μήπως Τα Χέρια Σας Αλλάζουν Χρώμα Στο Κρύο;

Πρόκειται για μία διαταραχή του κυκλοφορικού συστήματος που παρουσιάζεται στα αγγεία των άκρων. Πιο συγκεκριμένα, είναι η επεισοδιακή, συνήθως μετά από έκθεση σε ψύχος, αγγειοσύσπαση των δακτύλων, που πήρε το όνομά της από το Γάλλο γιατρό που έναν αιώνα πριν προέβη πρώτος σε περιγραφή της. Σ’ αυτό το σύνδρομο οι υποδοχείς των άκρων είναι πολύ ευαίσθητοι. Για παράδειγμα, επηρεάζονται ακόμη και από το ολιγόλεπτο άνοιγμα της πόρτας του ψυγείου, κατά το οποίο αλλάζει η θερμοκρασία, με αποτέλεσμα τα δάχτυλα αρχικά να ασπρίζουν και στη συνέχεια να μπλαβίζουν και να κοκκινίζουν.

Αυτή η αλλαγή των χρωμάτων υποδηλώνει τη σταδιακή μετάβαση από μία ολοκληρωτική στέρηση του αίματος σε μία κάπως περιορισμένη και τέλος στην πλήρη οξυγόνωση που γίνεται ορατή χάρη στη ξαφνική διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Τα επεισόδια αυτά έχουν μικρή διάρκεια και προσβάλλουν το γενικό πληθυσμό κατά 8% περίπου, με συχνότερη εμφάνιση στις νεαρές γυναίκες κυρίως απ' ότι στους άνδρες (αναλογία 3:1).

Το Σύνδρομο Raynaud διαχωρίζεται σε πρωτοπαθές και δευτεροπαθές. Το πρωτοπαθές αφορά περίπου το 90% των περιπτώσεων, προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες πριν την ηλικία των 40 ετών και η αιτία του αγγειόσπασμου παραμένει άγνωστη. Το δευτεροπαθές, αντίθετα προσβάλλει άτομα μεγαλύτερης ηλικίας των 40 ετών και συνοδεύει γνωστά νοσήματα.

Το Σύνδρομο Raynaud μπορεί επίσης να αφορά παθολογικά ή φυσιολογικά αγγεία και τα τελευταία να υπεραντιδρούν σε παθήσεις των συστατικών του αίματος ή διαταραχές των αγγειοκινητικών νεύρων. Παράλληλα, πρέπει να ξεχωρίζονται δερματολογικές παθήσεις όπως η ερυθρομελαλγία και η δικτυωτή πελίωση, ενώ γνωστά είναι κοινά από ψύχος αγγειοσπαστικά σύνδρομα, όπως οι χιονίστρες και τα κρυοπαγήματα. Τις περισσότερες φορές είναι ήπια κατάσταση, που μπορεί όμως να επιδεινωθεί με σοβαρότερη συνέπεια την απώλεια αίσθησης στο άκρο που πάσχει, ενώ πιο σπάνια μπορεί να καταστρέψει ιστούς και να προκαλέσει γάγγραινα.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

•Αίσθηση κρύου, μούδιασμα ή αίσθηση βελονισμού στα δάκτυλα των άνω άκρων που εκδηλώνονται κατά την έκθεση του ατόμου σε περιβάλλον με ελαφρά πτώση θερμοκρασίας.

•Αξιοπρόσεκτη αλλαγή στο χρώμα των δακτύλων των άνω άκρων, τα οποία αρχικά ασπρίζουν, στη συνέχεια μπλαβίζουν και τελικά κοκκινίζουν.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ...

•Εντείνονται οι κρίσεις του συνδρόμου Raynaud.

•Παρουσιάσετε δερματικά έλκη, πληγές ή αλλαγή στο χρώμα των δακτύλων των άνω ή κάτω άκρων.

ΑΙΤΙΕΣ

Η αιτία εκδήλωσης του Συνδρόμου Raynaud παραμένει ακόμη άγνωστη και αν και δεν είναι κληρονομική νόσος, προσβάλλει ωστόσο περισσότερα από ένα μέλη της ίδιας οικογένειας. Γενικότερα υπάρχουν διάφορες αιτίες εμφάνισής του, όπως είναι για παράδειγμα η ύπαρξη ορισμένων παθήσεων του συνδετικού ιστού, που περιλαμβάνουν τη σκληροδερμία, τον ερυθηματώδη λύκο και τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, ενώ φαίνεται επίσης να συνδέεται με την έκθεση του ατόμου σε ορισμένες χημικές ουσίες και φάρμακα (π.χ. β-αδρενεργικοί αναστολείς) και με τη χρησιμοποίηση μηχανημάτων που λειτουργούν με δόνηση, όπως κομπρεσέρ, αλυσοπρίονο κ.ά.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Η διάγνωση απαιτεί διάφορες αιματολογικές, βιοχημικές και ανοσολογικές εξετάσεις (π.χ.κρυοσφαιρίνες, αντιπυρηνικά και σκληροδερμικά αντισώματα),τριχοειδοσκόπιση στη βάση των νυχιών και επιλεκτικές ακτινολογικές λήψεις. Συνήθως η επισφράγιση της διάγνωσης αποτελεί πολύμηνη παρακολούθηση και κλινικό-εργαστηριακές συγκρίσεις.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Πρόκειται για μία νόσο που δεν απαιτεί μακροχρόνια θεραπεία. Σε σοβαρότερες μόνο κρίσεις χορηγούνται αναστολείς των διαύλων ασβεστίου ή αναστολείς του ενζύμου – μετατροπέα της αγγειοτενσίνης, τα οποία όμως θεωρούνται αναποτελεσματικά από πολλούς ασθενείς. Η πιο αποτελεσματική μέθοδος φαίνεται να είναι η άσκηση των άκρων, η οποία έγκειται σε περιστροφή τους σαν ανεμόμυλο σε συνδυασμό με μία φαρμακευτική αγωγή.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Υπάρχουν διάφορες εναλλακτικές μέθοδοι θεραπείας που μπορούν να βοηθήσουν στην περίπτωση του Συνδρόμου Raynaud, αποσκοπώντας στη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων και τη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, οι οποίες περιλαμβάνουν τη γιόγκα, το βελονισμό, την ομοιοπαθητική, την οστεοπαθητική, το διαλογισμό, τη βιοανάδραση κ.ά. Επίσης, θετικά δρουν:

•Η χρήση κινέζικων βοτάνων, όπως είναι η παιονία και το ντονγκ κουάι

•Η σωστή διατροφή που συνίσταται σε πρόληψη βιταμίνης Ε, μαγνησίου και ιχθυελαίου που βρίσκονται στα φρούτα, τα λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς, τα ψάρια, τα φασόλια κ.α.

Πώς να αντιμετωπίσετε το Σύνδρομο Raynaud στο σπίτι

•Κάντε τα χέρια σας ανθεκτικά στο κρύο, εφαρμόζοντας ασκήσεις βυθίζοντάς τα σε ζεστό νερό πρώτα σε ζεστό δωμάτιο κι έπειτα σε κρύο.

•Μείνετε μακριά από ουσίες που σας κάνουν ευαίσθητους στο κρύο, όπως είναι η νικοτίνη, η καφεΐνη, τα αντισυλληπτικά χάπια και τα χάπια αδυνατίσματος.

•Επικοινωνήστε με το γιατρό σας αμέσως μόλις διαπιστώσετε σημάδια λοίμωξης στα δάχτυλά σας.

ΠΡΟΛΗΨΗ

•Φροντίστε το περιβάλλον διαβίωσης και εργασίας σας να είναι ζεστό.

•Φοράτε κάλτσες και γάντια κατά τη διάρκεια του ύπνου.

•Βάλτε διπλά τζάμια στο χώρος σας, έτσι ώστε να αποφύγετε την παγωνιά.

•Όταν βγαίνετε έξω, φροντίστε να ντύνεστε καλά και να διατηρείστε ζεστοί φορώντας στρώσεις μη εφαρμοστών ρούχων από μικτές ίνες, καπέλο και γάντια με τα 4 δάχτυλα ενωμένα, (όπως είναι τα γάντια της κουζίνας).

•Κόψτε το κάπνισμα.