Ξεσπάτε στους άλλους ή βράζετε στο ζουμί σας;

Θυμός; Τον εκτονώνετε, κάνετε κακό στους άλλους. Δεν τον εκτονώνετε, κάνετε κακό στον εαυτό σας. Το σίγουρο είναι ότι δεν θα πρέπει να τον καταπιέζετε, αλλά να μάθετε να τον ελέγχετε. Παρακάτω θα ανακαλύψετε τι είναι αυτό που σας οδηγεί εκτός εαυτού, αλλά και τρόπους για να διατηρείτε την ψυχραιμίας σας σε έκρυθμες καταστάσεις. Στόχος; Λιγότερα νεύρα, μεγαλύτερος αυτοέλεγχος, περισσότερη ψυχική γαλήνη, πιο αρμονικές σχέσεις με τους γύρω σας.

Όταν εκτονώνουμε τα συναισθήματα μας, αισθανόμαστε στιγμιαία καλύτερα, όμως λίγο αργότερα μετανιώνουμε που φερθήκαμε απότομα τους δικούς μας ανθρώπους. Όταν δεν τα εκτονώνουμε αντιθέτως, μας καταλαμβάνει ένας απίστευτος στομαχόπονος και το κεφάλι μας πάει να σπάσει. Υπάρχει άραγε μια χρυσή τομή έτσι ώστε ούτε να σιγοβράζουμε, αλλά ούτε και να διακινδυνεύσουμε τις σχέσεις με τους γύρω μας;

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Πανεπιστήμιου Τενεσί σχετικά με τις αιτίες του θυμού, φαίνεται ότι αυτό που μας οδηγεί εκτός εαυτού είναι το αίσθημα αδυναμίας απέναντι στις αδικίες της ζωής. Το αποτέλεσμα; Ένας θυμός άγριος, τον οποίο η κοινωνία και οι καλοί μας τρόποι μας εμποδίζουν να εκφράσουμε. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στη σημερινή εποχή μία γυναίκα που κλαίει ή φαίνεται λυπημένη, είναι πιο αποδεκτή από μία που ωρύεται και χτυπάει τη γροθιά της στο τραπέζι. Τι είναι όμως καλύτερο; Να ξεσπάμε και μετά να νιώθουμε πιο ήρεμοι κερδίζοντας όμως τον τίτλο των «υστερικών», ή να ελέγχουμε τα συναισθήματα μας, να αναδεικνυόμαστε πρωταθλητές ψυχραιμίας και στο τέλος να υποφέρουμε.

Χαμογελάστε στο θυμό σας!
Σχεδόν όλοι οι ψυχολόγοι συμφωνούν σε ένα πράγμα: τα μοναδικά συναισθήματα – και άρα βλαβερά για μας – είναι αυτά που συνεχίζουμε να κουβαλάμε μέσα μας ακόμα κι όταν δεν υπάρχει πια ο λόγος που τα έχει προκαλέσει. Όλα τα άλλα συναισθήματα που νιώθουμε, ακόμα κι αν είναι άσχημα ή απειλητικά, θα πρέπει να γίνονται αποδεκτά και να μην καταπιέζονται, γιατί αποτελούν μέρος της γενετικής μας κληρονομιάς. Ωστόσο, είναι ιδιαίτερη σημαντική η ανάπτυξη της ικανότητας να τα διαχειριζόμαστε σωστά και να τα κρύβουμε την κατάλληλη στιγμή., σίγουρα, δεν είναι καλό να καταπιεζόμαστε για να μετατρέψουμε το θυμό μας σε ένα γλυκό χαμόγελο, αλλά θα πρέπει να μάθουμε να τον εκφράζουμε ώριμα και εποικοδομητικά. Πώς; Θα το μάθουμε στις παρακάτω σελίδες… 

Εκτονωθείτε…
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, οι απαισιόδοξοι, εσωστρεφείς και συγκρατημένοι άνθρωπο κινδυνεύουν περισσότερο να προσβληθούν από διάφορες μορφές καρκίνου, γιατί αντί να εκτονώνουν το θυμό τους, τον κρατάνε μέσα τους, με αποτέλεσμα να στρέφουν ενάντια στον εαυτό τους. Για αυτό, λοιπόν, οι ειδικοί συστήνουν εκτόνωση του θυμού. Ακόμα και με κλάμα: από τις έρευνες που πραγματοποίησε ο βιοχημικός Γουίλιαμ Φράι στο αμερικάνικο ιατρικό κέντρο St. Paul Ramsey, αποδείχθηκε ότι τα δάκρυα που προέρχονται από ένα πραγματικό συναίσθημα – θυμό, πόνο ή ακόμα και χαρά – είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, σε σχέση με αυτά που προκαλούνται για παράδειγμα από ένα κρεμμύδι. Είναι δηλαδή σαν να προσπαθεί ο οργανισμός μας να απελευθερώσει μέσω του κλάματος όχι μόνο την ένταση, αλλά και από τις τοξίνες.

Χειριστείτε το θυμό σας, μην τον καταπιέζετε:

1. Κρατήστε ένα ημερολόγιο: Αν νιώθετε ότι ο θυμός συσσωρεύεται μέσα σας, προσπαθήστε να τον βαθμολογήσετε με κλίμακα από τα 0 έως τα 10. Δοκιμάστε ακόμα να περιγράψετε τις λεπτομέρειες της κατάστασης που βιώνετε, πώς και γιατί δηλαδή αισθάνεστε έτσι, τι σκέψεις περνούν από το μυαλό σας. Στη συνέχεια, βαθμολογήστε την αληθινή αιτία του συναισθήματος σας. Σημειώστε ακόμα τη διάρκεια του θυμού σας, καθώς και τι μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε αυτό το συναίσθημα σε παρόμοια μελλοντική περίπτωση.
2. Πραγματοποιήστε έναν εσωτερικό απολογισμό: Καθίστε και σκεφτείτε τι τίμημα έχετε πληρώσει τα τελευταία χρόνια λόγω των εκρήξεών σας; Χάσατε κάποιο φίλο; Αντιμετωπίσατε προβλήματα στη δουλεία σας; Φερθήκατε άδικα απέναντι σε κάποιο πρόσωπο που σας αγαπάει πολύ;
3. Βρείτε ένα καλό πρότυπο: Αν γνωρίζετε ένα άτομο που καταφέρνει να χειρίζεται καλά τις στιγμές του έντονου θυμού και της απόγνωσης, παρατηρήστε  τη συμπεριφορά του. Και – γιατί όχι; - ζητήστε του να σας εξηγήσει με ποιο τρόπο έχει καταφέρει να φτάσει σε τέτοιο βαθμό ψυχραιμίας.
4. Γελοιοποιήστε τις καταστάσεις: Αφήστε τη φαντασία σας να οργιάσει. Για παράδειγμα; Φανταστείτε το αφεντικό σας να σας κατσαδιάσει… αλλά φορώντας μόνο ένα σώβρακο και κοντά καλτσάκια! Μετατρέψτε την οργή σας σε ειρωνεία και δείτε την αστεία πλευρά των πραγμάτων.
5. Εκτονωθείτε με γυμναστική: Ξεσπάτε κολυμπώντας, τρέχοντας, κάνοντας ποδήλατο. Θα καταφέρετε να εκτονωθείτε και παράλληλα με ασκήσεις αναπνοής ή διαλογισμού. Θα μπορέσετε να δείτε τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία.
6. Μην είστε αυστηροί με τον εαυτό σας: Αν η έκρηξή σας φαίνεται δικαιολογημένη ή νιώθετε ότι θα ελαφρύνει την καρδιάς, τότε παραχωρήστε την στον εαυτός σας. Μπορεί οι γύρω σας να σας πουν εκείνη την στιγμή ότι έχετε δίκιο, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα το κάνουν για να ηρεμήσετε. Και τέλος, θυμηθείτε ότι όποια κι αν είναι η αιτία του θυμού σας, δεν θα πρέπει σε καμιά περίπτωση να καταφύγετε σε βία, γιατί έτσι θα χάσετε αυτομάτως το δίκιο σας.

Τεχνικές εκτόνωσης
Όταν φοβόμαστε να αφήσουμε τον εαυτό μας ελεύθερο, είναι πολύ πιθανό το σώμα να αντανακλά τους φόβους μας. Μπορεί δηλαδή να νιώθουμε σφιγμένοι, να αισθανόμαστε συσπάσεις στην πλάτη και να υποφέρουμε από κράμπες. Ένα άλλο χαρακτηριστικό όσων κρατάνε κρυμμένα τα συναισθήματα τους, είναι η απομόνωση, δηλαδή η τάση απομάκρυνσης από μια πραγματικότητα που τους τρομάζει. Αυτό μπορεί αν επιφέρει διάφορους ψυχοσωματικούς πόνους, όπως εμμηνορροϊκά άλγη, κολίτιδα ή κυστίτιδα. Μία αποτελεσματική άσκηση για την εκτόνωση του θυμού μας είναι η εξής: παίρνουμε μία πετσέτα κουζίνας και τη στρίβουμε με τα χέρια μας, βάζοντας όση περισσότερη δύναμη μπορούμε. Χαλαρώνουμε για ένα λεπτό και επαναλαμβάνουμε την κίνηση αυτή άλλες 10 φορές

Συγκρατηθείτε…
Η απόφαση να διατηρούμε την ψυχραιμία μας δεν σημαίνει να ξεριζώσουμε τα συναισθήματα από μέσα μας και να ακολουθήσουμε μία ζωή πιο επίπεδη και βαρετή. Αντιθέτως, μας βοηθάει να αποφεύγουμε όλες τις του συνεχούς στρες, καθώς και τις μικρές αναταραχές που κάνουν πιο δύσκολη την καθημερινότητα μας. Όσοι έχουν δοκιμάσει τις διάφορες τεχνικές χαλάρωσης, υποστηρίζουν ότι έχουν βρει μεγάλη βοήθεια στη διαχείριση των καθημερινών προβλημάτων τους: έχουν μάθει να χαλαρώνουν, να απομακρύνουν τις αρνητικές σκέψεις και να ανακτούν την αισιοδοξία, την ενέργεια και τη επιθυμία ενασχόλησης με ενδιαφέρονται πράγματα.

Τεχνικές χαλάρωσης
Λογικό-συναισθηματική ψυχοθεραπεία: εμπνευσμένη από τον Αμερικάνο ψυχολόγο Άλμπερτ Έλις, η λογικό-συναισθηματική ψυχοθεραπεία βασίζεται στη σχέση ανάμεσα στον τρόπο σκέψης μας και την επακόλουθη συναισθηματική μας κατάσταση. Είναι δηλαδή συγγενής της γνωσιακής-συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας. Σύμφωνα με την εν λόγων τεχνική, οι εκρήξεις οφείλονται συχνά στην αδυναμία μας να δεχτούμε ότι κάποιοι άλλοι δεν σκέφτομαι όπως, εμείς, ή ότι έχουν το δικαίωμα να μας φέρονται άσχημα και να μας προσβάλλουν. Η συγκεκριμένη τεχνική μας βοηθάει να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχουν ορισμένες συμπεριφορές (όπως η επιθετικότητα και ο θυμός) που δυσκολεύουν τη ζωή μας, και να καταφέρουμε να τις κρατάμε μακριά μας. Στην προκειμένη περίπτωση, αφού διαπιστώσουμε ότι αν αντιμετωπίσουμε τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο, η ζωή μας θα γίνει πιο εύκολη και ευχάριστη, τότε μπορούμε να ξεκινήσουμε την πραγματική ψυχοθεραπεία.

Προσοχή στη καρδιά

Δεν κάνει καλό να αφήνουμε το θυμό να μας κυριεύει και να μας οδηγεί σε αλλεπάλληλα ξεσπάσματα. Ας δούμε πώς επηρεάζεται η υγεία μας.

• Μία από τις πιο γνωστές έρευνες σχετικά με τις βλάβες που προκαλεί η επιθετικότητα στην υγεία, πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ του Ντούρχαμ στη Νέα Υόρκη. Μεταξύ άλλων, η έρευνα έδειξε ότι τα άτομα που χαρακτηρίζονται από μια κυνική εχθρική συμπεριφορά και θεωρούν ότι υποτιμούνται από τους άλλους, διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο βλάβης του καρδιακού τους ιστού.
• Ο κίνδυνος είναι ο ίδιος που υπάρχει σε περίπτωση έντονου και παρατεταμένου στρες. Τα έντονα συναισθήματα, όπως είναι ένα ξέσπασμα νεύρων, ενεργοποιούν τα αρμονικά και νευροφυτικά κυκλώματα του οργανισμού. Ο θυμός, πιο συγκεκριμένα, επηρεάζει το συμπαθητικό σύστημα, με πιθανότητα να οδηγήσει σε υπέρταση αλλά και εγκεφαλικό.
• Η υπερβολική οξυθυμία ακόμα μπορεί να επιφέρει πονοκεφάλους ή νευρολογίες, γιατί ο εγκέφαλος δυσκολεύεται να ισορροπήσει ανάμεσα στην επιθυμία ξεσπάσματος και την ανάγκη αυτοσυγκράτησης.

 
TEST

Εσείς πως ζείτε τον θυμό σας;

Υπάρχουν τρία στοιχεία που καθορίζουν τα ξεσπάσματα του θυμού: η συχνότητα, η διάρκεια και η ένταση τους. Ανακαλύψτε παρακάτω ποιο είναι το αδύναμο σημείο σας.

1. Πόσες φορές θυμώσατε την περασμένη βδομάδα;
   1. Καμία (1 βαθμός)
   2. Μία ή δύο φορές (1 βαθμός)
   3. Σχεδόν όλες τις μέρες (2 βαθμοί)
   4. Κάνα-δύο φορές τη μέρα (2 βαθμοί)
   5. Περισσότερες από τρεις φορές τη μέρα (2 βαθμοί)
   6. Τουλάχιστον δέκα φορές τη μέρα (2 βαθμοί)
2. Σε γενικές γραμμές, πόσο διαρκεί το ξέσπασμα των νεύρων σας;
   1. Λιγότερο από πέντε λεπτά (1 βαθμός)
   2. Δέκα λεπτά (1 βαθμός)
   3. Λιγότερο από μία ώρα (1 βαθμός)
   4. Μερικές ώρες (1 βαθμός)
   5. Μισή μέρα (1 βαθμός)
   6. Πάνω από μία μέρα (2 βαθμοί)
3. Προσπαθήστε να βαθμολογήσετε από το 1 μέχρι το 10 την ένταση του θυμού σας.
   1. Από 1 μέχρι 7 (1 βαθμός)
   2. Πάνω από 7 (2 βαθμοί)

Βαθμολογία
Πολλαπλασιάστε τους βαθμούς των απαντήσεών σας. Όπως θα καταλάβατε, η πρώτη ερώτηση αναφέρεται στη συχνότητα, η δεύτερη στη διάρκεια και η τρίτη στην ένταση των ξεσπασμάτων σας.

Αποτελέσματα

Αν συγκεντρώσατε 1 βαθμό: καταφέρνετε να χειρίζεστε καλά της εκρήξεις σας, οι οποίες κατά πάσα πιθανότητα δεν έχουν αρνητικό αντίκτυπο τη ζωή σας. Μήπως όμως καταπιέζεστε υπερβολικά; Θυμηθείτε ότι μερικές φορές μία καλή εκτόνωση είναι υγιής.

Αν συγκεντρώσατε 2 βαθμούς: Δουλέψτε πάνω στον τομές όπου συγκεντρώσατε τη μεγαλύτερη βαθμολογία. Για παράδειγμα, αν οι εκρήξεις σας είναι σπάνιες, αλλά πολύ έντονες, μπορεί να επηρεάζουν τόσο της σχέσεις σας, όσο και την υγεία σας (σκεφτείτε μόνο πώς άσχημα αισθάνεστε αμέσως μετά από ένα ξέσπασμα: η καρδιά σας χτυπάει δυνατά, το κεφάλι ας πάει να σπάσε και το πρόσωπο σας είναι κόκκινο από το θυμό…). Αν το πρόβλημα αντιθέτως είναι η διάρκεια, χρησιμοποιήστε τεχνικές χαλάρωσης, που θα σας βοηθήσουν να ανακτάτε γρήγορα τη φυσιολογική σας διάθεση, αν τέλος τα ξεσπάσματα σας είναι σύντομα, ήπιας έντασης, αλλά πολύ συχνά, τότε προσπαθήστε να εντοπίσετε τις βαθιές αιτίες. Σίγουρα, αν βάλετε κάποιες φορές πάνω από όλα τη λογική, θα αποφύγετε ορισμένα από αυτά.

Αν συγκεντρώσατε 4 βαθμούς: Τα πράγματα είναι σοβαρά. Σε αυτό το επίπεδο, η ανικανότητα διαχείρισης του θυμού μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στις διαπροσωπικές σας σχέσεις, καθώς και στην κατάσταση της υγεία σας: οι έντονες, συχνές και μεγάλης διάρκειας εκρήξεις επιφέρουν πολλές φορές κολίτιδες, πονοκεφάλους, καρδιοκυκλοφορικές και γαστρικές διαταραχές.

 Αν συγκεντρώσατε 6 βαθμούς: Δεν μπορείτε να συνεχίσετε έτσι: Ο θυμός καταστρέφει τη ζωή σας και διακυβεύει τις σχέσεις με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Για να μην αναφέρουμε και ότι δύσκολα θα μπορέσετε να κάνετε καριέρα με τέτοια οξύθυμη συμπεριφορά. Αν δεν έχουν ικανοποιητικό αποτέλεσμα οι κοινές τεχνικές χαλάρωσης, ζητήστε τη βοήθεια ενός ψυχολόγου, που θα σας οδηγήσει να καταλάβετε από πού προέρχεται όλη αυτή η επιθετικότητα και πώς μπορείτε να την εκτονώσετε με πιο δημιουργικό τρόπο.