Αλκοολισμός : ενημερωθείτε έγκαιρα και προλάβετέ τον

ΓΕΝΙΚΑ

Η χρήση του αλκοόλ είναι γνωστή από τα πανάρχαια χρόνια. Πολλές φορές όμως η χρήση του αλκοόλ μπορεί να καταλήξει σε κατάχρηση, γεγονός που δημιουργεί αναμφισβήτητα πολύ μεγάλο πρόβλημα υγείας στον άνθρωπο με σημαντικές κοινωνικές προεκτάσεις. Πολλές φορές η κατανάλωση του αλκοόλ με μέτρο μπορεί να έχει ευεργετική δράση, όταν όμως καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες γίνεται δηλητήριο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η κατάχρηση του αλκοόλ και ο αλκοολισμός συμβαίνει όταν ένα άτομο προβαίνει σε τακτική κατανάλωση αλκοόλ, σε ποσότητες που πολλές φορές είναι ανεξέλεγκτες και επηρεάζουν αρνητικά όχι μόνο την υγεία του αλλά και την προσωπική του ζωή. Κάθε χρόνο η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, κοστίζει τη ζωή σε πάρα πολλούς ανθρώπους και είναι από τις σημαντικότερες αιτίες για δολοφονίες, αυτοκτονίες, ατυχήματα και κακοποιήσεις μελών της οικογένειας.

Οι συνέπειες από την κατάχρηση είναι πολύ σοβαρές και μπορούν να ξεκινήσουν από δηλητηρίαση από αλκοόλ, τη γνωστή μέθη, έως και πολύ σοβαρότερες που μπορεί να καταλήξουν στο θάνατο. Τα συμπτώματα της μέθης είναι αλλαγή της διάθεσης, αδυναμία συντονισμού κινήσεων, προβλήματα στην όραση, στο λόγο, πονοκέφαλος. Τα συμπτώματα αυτά συνήθως υποχωρούν όταν το άτομο σταματήσει να πίνει. Ο αλκοολισμός όμως που γίνεται χρόνια κατάσταση μπορεί προοδευτικά να καταλήξει σε θάνατο από βλάβες σε διάφορα όργανα του σώματος. Τα συμπτώματα μιας τέτοιας κατάστασης είναι η ακατάπαυστη επιθυμία για αλκοόλ και η μεγάλη αντοχή στη χρήση του που επέρχεται σταδιακά. 

Το αλκοόλ που χρησιμοποιείται στην παρασκευή των ποτών λέγεται αιθανόλη και αποτελείται από μικρά μόρια που κάνουν εύκολη την απορρόφησή τους από τον οργανισμό. Όταν το ποτό φτάσει στο στομάχι, ένα μέρος του απορροφάται από τη βλεννογόνο του στομάχου και μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος. Το υπόλοιπο που διασπάται από τα ένζυμα του στομάχου, απορροφάται από το λεπτό έντερο για να περάσει κι αυτό με τη σειρά του στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό σημαίνει ότι θα περάσει υποχρεωτικά από το συκώτι όπου θα πρέπει να φιλτραριστεί για να διασπαστεί σε άλλες ενώσεις και να περάσει στη διαδικασία του μεταβολισμού. Αν η ποσότητα του αλκοόλ είναι μικρή, το συκώτι είναι σε θέση να ανταπεξέλθει στη διαδικασία αυτή. Αν όμως η ποσότητα είναι μεγάλη, δεν είναι δυνατόν να αντεπεξέλθει και αρχίζει να παθαίνει αλλοιώσεις. Η αλκοολική ηπατίτιδα είναι η ασθένεια που ακολουθεί από αυτήν την κατάσταση και προκαλεί φλεγμονή στο συκώτι που σταδιακά επιφέρει κίρρωση του ήπατος, σοβαρή ασθένεια που καταστρέφει το συκώτι και απειλεί άμεσα τη ζωή του ατόμου που πάσχει από αυτήν. Με την παράλληλη χρήση καπνού, το αλκοόλ είναι υπεύθυνο και για πολλές ακόμα σοβαρές παθήσεις όπως καρκίνος του λάρυγγα και του οισοφάγου ή του παχέος εντέρου. Άλλες παθήσεις είναι η υπογλυκαιμία, οι παθήσεις στα νεφρά, στο πάγκρεας,  στην καρδιά, στα αγγεία του δέρματος και φυσικά στον εγκέφαλο. Μπορεί να προκαλέσει γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση και να επιδεινώσει αισθητά το έλκος στομάχου. Επίσης είναι γεγονός ότι ο αλκοολισμός μπορεί να προκαλέσει ανικανότητα στους άντρες και βλάβες σε ζωτικά όργανα του εμβρύου στις έγκυες αλκοολικές γυναίκες.

Ο αλκοολισμός είναι μια πάθηση που μπορεί να προσβάλλει οποιονδήποτε και δεν μπορεί να υπάρξει πρόβλεψη ποιοι από αυτούς που ξεκίνησαν να πίνουν αλκοολούχα ποτά, θα εθιστούν σε σημείο να καταλήξουν αλκοολικοί. Γι αυτό είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η κατανάλωση τους τόσο στις νεαρές όσο και στις μεγαλύτερες ηλικίες. Φαίνεται μάλιστα ότι οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει το αλκοόλ στον οργανισμό τους και οι διάφορες βλάβες εγκαθίστανται γρηγορότερα στα όργανά τους απ’ ότι στους άντρες.

Παρά τις παραπάνω επισημάνσεις, έρευνες έδειξαν ότι το κρασί σε πολύ μικρές ποσότητες λόγω των αντιοξειδωτικών ουσιών που περιέχει ενδέχεται να έχει θετική επίδραση στην καρδιά και το αγγειακό σύστημα. Οι ουσίες όμως αυτές περιέχονται και σε άλλα τρόφιμα όπως τα σταφύλια και ο χυμός. Θετικά αποτελέσματα για τη μέτρια κατανάλωση μπύρας επιφέρει στον οργανισμό αλλαγή σε κάποιες ορμόνες όπως η DHEAS, η αύξηση των επιπέδων της οποίας στο αίμα, θεωρείται ότι προστατεύει από την αθηροσκλήρυνση. Η μπύρα επίσης περιέχει και θρεπτικά στοιχεία όπως φολικό οξύ που πιστεύεται ότι μαζί με το σύμπλεγμα βιταμινών Β6 και Β12, προστατεύουν από καρδιακά προβλήματα. Κανένας από τους παραπάνω λόγους όμως δεν αποτελεί δικαιολογία για να ξεκινήσει κάποιος την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών γιατί όλοι διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο εθισμού.

Παρά τα μέτρα που οι διάφορες χώρες πήραν κατά το παρελθόν για την καταπολέμηση της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, το πρόβλημα δεν λύθηκε και εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρότατο πρόβλημα στις κοινωνίες. Αξίζει δε να σημειωθεί εκτός των άλλων ότι εκτός από τις σωματικές και κοινωνικές επιπτώσεις, υπάρχουν και νευροψυχιατρικές, που εκδηλώνονται απλά με προσωρινή απουσία μνήμης, αλλαγή συμπεριφοράς κ.λ.π. είτε με πιο βαριά περιστατικά όπως στερητικά σύνδρομα, παρανοϊκές ιδέες, κατάθλιψη κ.λ.π.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Συνεχής χρήση αλκοόλ με σκοπό την ευδιαθεσία
• Προσωρινή απώλεια μνήμης
• Προσωρινή απώλεια αισθήσεων
• Οξύθυμος χαρακτήρας μετά την κατανάλωση αλκοόλ
• Πονοκέφαλοι, ναυτίες, άγχος από έλλειψη αλκοόλ
• Κόκκινο δέρμα, σπασμένα αγγεία στο πρόσωπο
• Κατανάλωση αλκοόλ ακόμα και τις πρωινές ώρες
• Άλλα συμπτώματα όπως τρέμουλο στα χέρια, διάρροιες κ.λ.π.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΟΤΑΝ…

• Όταν υπάρχουν τα κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα ή όταν δεν καταφέρνετε να σταματήσετε το ποτό
• Όταν η προσπάθεια να σταματήσετε το ποτό συνοδεύεται από στερητικά συμπτώματα

ΑΙΤΙΕΣ

Οι αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν εθισμό στην κατανάλωση αλκοόλ είναι πολλές και πολλές φορές λειτουργούν συνδυαστικά. Μπορεί να είναι ψυχολογικές, κοινωνικές και σωματικές αλλά μεγάλη σημασία έχει ο γενετικός παράγοντας για κάποιον άνθρωπο. Κι αυτό γιατί όπως φαίνεται από έρευνες, περισσότερο επιρρεπή στον αλκοολισμό είναι τα παιδιά αλκοολικών γονιών. Γι αυτό και συνιστάται σε άτομα με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό, να απέχουν παντελώς από τη χρήση αλκοολούχων ουσιών.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Σκοπός της θεραπείας είναι κυρίως η αποχή. Αυτή επιτυγχάνεται πολύ δύσκολα και σε περιπτώσεις που ο ασθενής έχει κοινωνική και οικογενειακή στήριξη. Σε άλλες περιπτώσεις η περίοδος αποχής είναι συνήθως ένα μικρό διάστημα και ο ασθενής πέφτει πάλι στην παγίδα της εξάρτισης. Θεωρείται μάλιστα επιτυχία για τον καθένα από αυτούς ένα διάστημα κάθαρσης που θα μπορούσε με κάποιο τρόπο και για ένα διάστημα να τους επανεντάξει μέσα στο κοινωνικό σύστημα στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Υπάρχουν δύο στάδια που χαρακτηρίζουν τη θεραπευτική αγωγή των ατόμων που έχουν εθιστεί στο αλκοόλ: Η αποτοξίνωση και η αποθεραπεία. Τα προβλήματα που δημιουργούνται στους ασθενείς κατά το στάδιο της αποτοξίνωσης είναι πολλές φορές ανασταλτικοί παράγοντες για να προχωρήσουν με επιτυχία στην αποθεραπεία. Τρέμουλο, σπασμοί, κρίσεις πανικού, παραλήρημα είναι μερικά από τα τρομακτικά πολλές φορές αποτελέσματα της προσπάθειας απεξάρτησης από το αλκοόλ. Γι αυτό οι ασθενείς είναι καλύτερα να βρίσκονται σε ειδικά κέντρα όπου θα παρακολουθούνται από ειδικούς και κατά τη διάρκεια της θεραπείας θα πρέπει να υποστηρίζονται ψυχολογικά τόσο από γιατρούς όσο και από το οικείο τους περιβάλλον. Η θεραπεία των ασθενών περιλαμβάνει επίσης και χρήση φαρμακευτικών ουσιών που θα τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της στέρησης και της προσαρμογής σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, ελέγχοντας παράλληλα και τον κίνδυνο καταθλιπτικών αντιδράσεων.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Οι εναλλακτικές θεραπείες επεμβαίνουν συνήθως στο στάδιο που ο ασθενής έχει σταματήσει την κατανάλωση του αλκοόλ και βρίσκεται στη φάση της αποθεραπείας.

• Διάφορες ψυχοσωματικές τεχνικές βοηθούν στη χαλάρωση του ασθενή και στην αποβολή του άγχους από την προσπάθεια αποχής.

• Ένας ειδικός θα μπορούσε να σας συμβουλέψει για τη χρήση φυτών και βοτάνων όπως για παράδειγμα το κοινό γαϊδουράγκαθο για την προστασία του ήπατος ή λεβάντα και σκουτελάρια για συμπτώματα στέρησης ή τσάι από διάφορους συνδυασμούς βοτάνων όπως : χαμομήλι, μέντα, βαλεριάνα, χιλιόφυλλο, σκουτελάρια και λυκίσκο.

• Οι αλκοολικοί θα πρέπει επίσης να προσέχουν ιδιαίτερα τη διατροφή τους γιατί το αλκοόλ προκαλεί έλλειψη σε βιταμίνες που θα πρέπει να αναπληρωθούν με κατάλληλη δίαιτα ή και συμπληρώματα, ανάλογα με την απόφαση του θεραπευτή τους.  

Από την επιστημονική ομάδα του Υγεία και Ευεξία