Διατροφή και υγεία των πνευμόνων

της Μαρίας Ζερβού, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Συγγραφέας. Master Practitioner on Eating Disorders. www.zervoumaria.gr

Χωρίς αμφιβολία, η ισορροπημένη διατροφή συνδέεται με τη διατήρηση της υγείας και αποτελεί έναν από πιο σημαντικούς παράγοντες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση πολλών νοσημάτων.

Όλο και περισσότερα δεδομένα υποστηρίζουν τη σημασία της διατροφής στην υγεία των πνευμόνων, καθώς οι διαιτητικές συνήθειες και το υπερβάλλον σωματικό βάρος φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση και την εξέλιξη διαφόρων αναπνευστικών νοσημάτων, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα και η ατμοσφαιρική ρύπανση.  Σε αυτό το άρθρο θα δούμε πως η διατροφή επηρεάζει συγκεκριμένες αναπνευστικές ασθένειες, καθώς και διατροφικές συμβουλές για τη διατήρηση της υγείας των πνευμόνων.

Πνευμονικές παθήσεις και διατροφή

Oι περισσότερες πνευμονικές παθήσεις, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και το άσθμα συνδέονται άμεσα με τις διατροφικές συνήθειες. Εν συντομία, τρόφιμα και θρεπτικά συστατικά με αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα ψάρια, η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε, η βιταμίνη Α, τα καροτενοειδή, τα απαραίτητα λιπαρά οξέα και ορισμένα μέταλλα όπως το μαγνήσιο και το σελήνιο φαίνεται να δρουν προστατευτικά. Αντίθετα, τα τρόφιμα πλούσια σε αλάτι, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και μια δυτικού τύπου δίαιτα φαίνεται να δρουν επιβαρυντικά.

Άσθμα

Μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει φρούτα, λαχανικά και ψάρια έχει σχετιστεί με μείωση του κινδύνου εμφάνισης άσθματος. Επιπλέον, όλο και περισσότερα δεδομένα δείχνουν ότι τα παχύσαρκα άτομα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος και επιδείνωσης των συμπτωμάτων του.

Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)

Τρόφιμα με αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες φαίνεται να έχουν ευεργετική δράση για τη λειτουργία των πνευμόνων και την βελτίωση των συμπτωμάτων. Πιο συγκεκριμένα, μια διατροφή που περιλαμβάνει φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης και ψάρι και μειωμένη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων δρα προστατευτικά. Η μείωση του σωματικού βάρους πρέπει να εξετάζεται ανάλογα με το ιστορικό του ατόμου.

Αποφρακτική άπνοια ύπνου

Η παχυσαρκία αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση και τη βαρύτητα της νόσου. Η μείωση του βάρους και η υιοθέτηση ισορροπημένων διαιτητικών συνηθειών έχει σχετιστεί με βελτίωση των συμπτωμάτων, καθώς και της βαρύτητας της νόσου. 

Λοιμώξεις

Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D είναι ένας παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη λοιμώξεων του αναπνευστικού, σε συνδυασμό με τη μειωμένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών συστατικών.

Πνευμονική εμβολή

Τα άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πνευμονικής εμβολής. Η μείωση του σωματικού βάρους μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου. 

Διατροφικές συμβουλές για την υγεία των πνευμόνων

• Διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους
• Υιοθέτηση μιας διατροφής Μεσογειακού τύπου, η οποία περιλαμβάνει υψηλή κατανάλωση δημητριακών, κυρίως ολικής άλεσης, υψηλή κατανάλωση εποχικών φρούτων και λαχανικών, καθημερινή κατανάλωση οσπρίων, ξηρών καρπών και μπαχαρικών στη θέση του αλατιού, κατανάλωση, αυγών, ψαριών και πουλερικών σε εβδομαδιαία βάση και χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και προϊόντων κρέατος
• Χαμηλή κατανάλωση αλατιού,
• Επαρκή επίπεδα σωματικής δραστηριότητας
• Κατανάλωση ψαριού 2 φορές την εβδομάδα, εκ των οποίων η 1 να αντιστοιχεί σε λιπαρό ψάρι, όπως οι σαρδέλες, ο σολομός και το σκουμπρί
• Έμφαση σε πηγές αντιοξειδωτικών συστατικών, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά. Το πράσινο τσάι, τα παντζάρια, το κόκκινο λάχανο και ο κουρκουμάς είναι μερικές από τις πηγές αντιοξειδωτικών συστατικών που έχει αναδειχθεί ο προστατευτικός τους ρόλος.
• Έμφαση σε πηγές μαγνησίου, όπως οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά ολικής άλεσης, το σπανάκι και τα θαλασσινά.

Τι να κρατήσετε

Η υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χαρακτηρίζεται από ισορροπία και ποικιλία και η ρύθμιση του σωματικού βάρους φαίνεται να δρουν προστατευτικά για την υγεία των πνευμόνων. Κάνοντας, μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορείτε να συμβάλετε στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης αναπνευστικών νοσημάτων.

Μαρία Ζερβού, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Συγγραφέας. 

Γεννήθηκε στην Κόρινθο και μεγάλωσε στο Λουτράκι. Σπούδασε στο Tμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας του Ανώτατου Τεχνολογικού Ιδρύματος Θεσσαλονίκης, από όπου και αποφοίτησε. To 2014 ολοκλήρωσε την μεταπτυχιακή επαγγελματική εξειδίκευση στο ΚΕΑΔΔ (www.keadd.gr) και απέκτησε τον τίτλο Master Practitioner in Eating Disorders and Obesity.
Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Ξεκινάω Διατροφή, Έτοιμοι; Πάμε!» των εκδόσεων medNutrition. Έχει πολυετή εμπειρία στη διαιτολογική πράξη, ενώ διατηρεί αυτόνομο διαιτολογικό γραφείο στο Λουτράκι και συνεργασία με διαιτολογικό γραφείο στην Αθήνα.

Συμμετέχει στα περισσότερα συνέδρια, συμπόσια και ημερίδες που έχουν σχέση με τη διατροφή, σε Ελλάδα και εξωτερικό. Έχει κάνει ομιλίες με στόχο την διατροφική εκπαίδευση των παιδιών και εφήβων, με εξέχουσα την πρόσφατη ομιλία στο Λύκειο Λουτρακίου, στα πλαίσια της παγκόσμιας ημέρας της παχυσαρκίας. Έχει καταρτίσει το ετήσιο διαιτολογικό πρόγραμμα του βρεφονηπιακού σταθμού «Η Παρεούλα μας». Επιπλέον, συνεργάζεταιι με τη της σχολή ποδοσφαίρου του συλλόγου «Αθλητικός Όμιλος Λουτράκι». Είναι μέλος της Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος, του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων Διατροφολόγων και του Ελληνικού Ινστιτούτου Γαστρεντερολογίας και Διατροφής.